Młyn Żytni w Szamotułach to zabytkowa struktura, która ma swoje korzenie w roku 1905, kiedy to został wzniesiony na zlecenie Gorzelańczyka. Przez lata obiekt ten zmieniał właścicieli, którymi byli kolejno Janiszewski, Sosnowski oraz Litwiński, sprawujący nad nim pieczę w latach 1923–1931.
W okresie od 1931 do 1933 młyn był nieczynny, jednak wkrótce potem, aż do 1939 roku, używany był przez firmę Cerealia z Poznania, znaną ze swojego zaawansowanego technologicznie zakładu, określanego mianem „Hermanki”. Po zakończeniu II wojny światowej, młyn przeszedł w ręce skarbu państwa, a jego działalność skoncentrowała się na produkcji mąki żytniej. Wówczas stał się częścią Zespołu Spichrzy i Młynów w Szamotułach, funkcjonując jako młyn nr 10.
Objekt działał jako młyn prywatny do około 2006 roku. W 2013 roku podjęto działania rewitalizacyjne, które przyczyniły się do zmiany przeznaczenia budynku, przekształcając go w jednostkę mieszkalną. Rewitalizacja obiektu zakończyła się sukcesem, kiedy to w 2014 roku oddano go do użytku w nowej formie.
Architektura
Budynek, który możemy podziwiać w Szamotułach, został zaprojektowany jako pięciokondygnacyjna konstrukcja o wysokości 18 metrów. Jego południowa strona skrywa w sobie czterokondygnacyjną przybudówkę, która osiąga 12 metrów, oraz kolejną, trzykondygnacyjną część o wysokości 9 metrów.
Ściany budynku są zbudowane z pełnej cegły, podczas gdy dach i stropy wykonane są w tradycyjnej konstrukcji drewnianej.
W roku 2014 przeprowadzono strategiczną przebudowę obiektu, przystosowując go na potrzeby mieszkań. W wyniku tych prac, w centralnej i niższej części budynku stworzono nadbudowę o powierzchni około 300 m².
Całkowicie przebudowany budynek pomieścił 24 nowoczesne mieszkania oraz lokale handlowe, co przyczyniło się do ożywienia lokalnej gospodarki.
II Etap
Po zakończeniu pierwszego etapu rewitalizacji młyna, przystąpiono do budowy dwóch miejskich willi. W każdej z tych willi wydzielono cztery mieszkania oraz dwa lokale usługowe.
Dodatkowo, w ramach tego etapu stworzono budynek określany jako tasiemiec, który obejmuje osiemnaście mieszkań oraz sześć lokali usługowych.
Wszystkie prace w ramach tego etapu zrealizowano i zakończono w 2016 roku.
W drugim etapie projektu dokonano również rewitalizacji historycznego domu młynarza. Dziś mieści on biura, które stanowią kontynuację odnowy i adaptacji tego obiektu do współczesnych potrzeb.
Nagrody i wyróżnienia
Młyn Żytni w Szamotułach zdobył znaczące uznanie w branży architektonicznej, co znajduje odzwierciedlenie w zdobytych nagrodach i wyróżnieniach.
- 6 miejsce w plebiscycie Bryła roku 2015,
- 1 miejsce w plebiscycie Polska Architektura 2015 roku w kategorii obiekty mieszkaniowe.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Budynek dawnej pastorówki i dawnego szpitala Diakonisek w Szamotułach | Stadion im. Stanisława Kurowskiego w Szamotułach | Szamotuły (stacja kolejowa) | I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Piotra Skargi w Szamotułach | Placówki Opiekuńczo – Wychowawcze w Szamotułach | Budynek Poczty Polskiej w Szamotułach | Dom przy ulicy Rynek 10 w Szamotułach | Sparta Szamotuły | Lądowisko Szamotuły-Szpital | ŚwidlinOceń: Młyn Żytni w Szamotułach