Zespół klasztorny reformatów w Szamotułach

Na miejscu, gdzie obecnie stoi kościół, w latach 1324–1513 funkcjonował zamek obronny, co świadczy o długiej historii tego obiektu. W 1675 roku starosta nakielski, Jan Korzbok Łącki, zdecydował się na sprowadzenie zakonników do Szamotuł, oferując im finansowe wsparcie na budowę zarówno klasztoru, jak i kościoła. Ostateczne zrealizowanie zespołu miało miejsce w 1676 roku, a jego konsekracja odbyła się pięć lat później, w 1682 roku.

Kościół, zbudowany w stylu barokowym, przyjmuje formę salową z trójprzęsłową nawą. Jego północna fasada wyróżnia się czterema pilastrami, pomiędzy którymi ulokowane są XVIII-wieczne rzeźby św. Onufrego oraz biskupa, umieszczone w niszach. Ponadto, na fasadzie znajdują się również cztery płyty: dwie epitafijne, płyta nagrobna oraz jedna, niestety, nieczytelna z powodu zniszczeń.

Wnętrze kościoła charakteryzuje się jednolitą rokokową aranżacją, która powstała w 1759 roku dzięki pracy poznańskiego snycerza, Józefa Eglamena. Obrazy zdobiące wnętrze wykonano na początku XVIII wieku przez Adama Swacha z Poznania. W kościele można podziwiać osiem ołtarzy, z czego w ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks z drugiej połowy XVII wieku oraz rzeźby: Matki Bolesnej, Jana Chrzciciela, dwóch zakonników, Boga Ojca, Ducha Świętego oraz aniołów.

Klasztor, zbudowany wokół kwadratowego wirydarza, otoczony jest krużgankami. Po zakończeniu II wojny światowej, zakon przeniósł swoje działalności do Wronek, a w czasach PRL-u wnętrze klasztoru częściowo przekształcono i zaadaptowano do celów mieszkalnych. Mimo tych zmian, zachowały się w nim niektóre stare elementy, takie jak: sklepienia na parterze, malatura w dawnym refektarzu (aktualnie zaszpachlowana) oraz oryginalne podciągi na pierwszym piętrze. Obecnie trwa inwentaryzacja obiektu, a w planach jest adaptacja budynku, po której ma się tam przenieść plebania.