Lech Ludwik Madaliński to postać o wielkim znaczeniu w polskim świecie teatralnym i filmowym. Urodził się 4 lipca 1900 roku w Szamotułach, mieście bogatym w historię i kulturalne tradycje. Jego życiorys obejmuje nie tylko znaczące osiągnięcia artystyczne, ale również osobiste przeszkody, które zdołał przezwyciężyć.
Madaliński zyskał uznanie jako aktor, który swoją karierę rozwijał przez wiele lat, a jego prace pozostawiły trwały ślad w polskiej sztuce. Zmarł 30 lipca 1973 roku w Warszawie, jednak jego dziedzictwo artystyczne wciąż inspiruje kolejne pokolenia.
Życiorys
Lech Ludwik Madaliński przyszedł na świat w rodzinie Stanisława oraz Marii z Rakowiczów. Po ukończeniu szkoły średniej w Poznaniu w 1917 roku, rozpoczął naukę w niemieckiej szkole teatralnej Gotscheidta i Malena. W tym czasie debiutował na scenie teatralnej oraz zagrał w filmie o charakterze polsko-niemieckim. Jako aktywny uczestnik wydarzeń historycznych, w 1918 roku włączył się w walki podczas powstania wielkopolskiego.
W 1919 roku jego talent został doceniony w Teatrze Garnizonowym 3 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Szybko zyskał uznanie, a w lutym 1920 dołączył do zespołu Ludwika Dybizbańskiego, z którym wystąpił w Gdańsku. W maju tego samego roku przyjął angaż w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy. W sezonie 1920/21 grał w Teatrze Miejskim w Inowrocławiu, a w latach 1921/22 współpracował z Teatrem Narodowym w Poznaniu. Od 1922 do 1925 roku kontynuował karierę w Bydgoszczy.
W sezonie 1925/26 pojawił się w zespole Teatru Polskiego w Katowicach, gdzie latem 1926 roku prezentował swoje umiejętności w Teatrze Uzdrowiskowym w Ciechocinku. Od 1927 do 1930 roku był związany ze scenami artystycznymi w Łodzi, gdzie zagrał zarówno w Teatrze Popularnym, jak i Robotniczym. W latach 1930–1933 występował w Teatrze Miejskim. Sezon letni 1931 oraz 1932 spędził na występach Teatru Letniego w łódzkim Parku Staszica.
W 1933 roku został przyjęty do Teatrów Miejskich w Wilnie, a w kolejnych latach jego kariera skoncentrowała się na teatrach w Łodzi oraz we Lwowie. W czasie II wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną i walczył w powstaniu warszawskim.
Po zakończeniu działań wojennych, na początku 1945 roku najprawdopodobniej dołączył do zespołu Teatru Miejskiego w Łodzi. W sezonie 1945/46 był częścią Starego Teatru w Krakowie, a w latach 1946–1948 występował w Królewskich Teatrach Dramatycznych. W sezonie 1948/49 grał w Teatrze Rozmaitości w Warszawie, a w 1949 roku wystąpił gościnnie w Teatrze Ziemi Rzeszowskiej. W sezonie 1949/50 najpierw gościnnie, a od 1 lutego 1950 roku do 1952 roku był członkiem zespołu Teatru Śląskiego w Katowicach. Wciągu lat 1952–1962 występował w Teatrze Polskim w Warszawie, a jesienią 1955 roku gościnnie w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
W latach 1962-1973 związany był z Teatrem Narodowym w Warszawie. Od 1951 roku regularnie brał udział w słuchowiskach przygotowywanych przez Teatr Polskiego Radia, a od 1957 roku występował w programach Teatru Telewizji. W filmie „Nikodem Dyzma” z 1956 roku, odgrywał rolę Wacława Waredy.
Lech Ludwik Madaliński 19 stycznia 1955 roku został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej na wniosek Ministra Kultury i Sztuki. W maju 1973 roku otrzymał tytuł członka zasłużonego SPATiF-ZASP.
Był żonaty z Adelą Eugenii z Artztów, znaną reżyserką radiową. Zmarł w Warszawie, a jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz ewangelicko-augsburski (aleja 21, grób 33).
Przypisy
- a b c d Lech Madaliński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 10.12.2023 r.] .
- a b Nikodem Dyzma w bazie filmpolski.pl
- M.P. z 19.01.1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- śp. Lech Ludwik Madaliński
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Aleksander Trąbczyński | Bronisław Edward Sydow | Norbert Rakowski | Doniu | Philipp Scharwenka | Piotr Mikołajczak | Xaver Scharwenka | Janusz Grabiański | Łukasz Kośmicki | Bartłomiej Firlet | Maria Wicherkiewicz | Tomasz Matusewicz | Paweł Bączkowski | Małgorzata Braunek | Wacław z SzamotułOceń: Lech Ludwik Madaliński