Małgorzata Braunek

---

Życiorys

Urodziny Małgorzaty Braunek miały miejsce w Szamotułach, gdzie przyszła na świat jako córka Władysława Alojzego Braunka (oficera kawalerii i rotmistrza Wojska Polskiego II RP) oraz Anny Ruty z domu Beni. Wzory wartości, które wyniosła z domu, były osadzone w tradycji luterańskiej, za co odpowiadała jej matka, natomiast ojciec reprezentował katolicyzm. W trakcie swojego dzieciństwa od dziewiątego do piętnastego roku życia rozwijała swoje umiejętności w pływaniu.

W 1966 roku ukończyła naukę w XVIII Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. Następnie, w okresie do 1969 roku, studiowała na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, jednak nie zdołała zakończyć edukacji z powodu natychmiastowego rozpoczęcia kariery filmowej. Na początku lat 70. została wyróżniona tytułem Gwiazdy Sezonu Filmowego, co otworzyło jej drzwi do dalszych sukcesów.

W swoim dorobku filmowym zagrała w ponad dwudziestu filmach. Jej kluczowa, znacząca rola miała miejsce w filmie Polowanie na muchy reżyserowanym przez Andrzeja Wajdę. Zyskała szeroką popularność dzięki rolom jako Oleńka Billewiczówna w Potopie Jerzego Hoffmana oraz Izabela Łęcka w serialu Lalka, zrealizowanym przez Ryszarda Bera. W późnych latach 70. zdecydowała się na czasową przerwę w karierze aktorskiej, aby skoncentrować się na rodzinie i podróżach. W czasie swoich wojaży po Azji odkryła i zafascynowała się filozofią zen oraz buddyzmem.

Powróciła do aktorstwa w połowie lat 90., występując w trzech spektaklach Teatru Telewizji oraz w filmie Łukasza Wylężałka pt. Darmozjad polski. Następnie zrealizowała rolę, napisaną specjalnie z myślą o niej przez Jacka Borcucha, w filmie Tulipany (2004). Za tę kreację została odznaczona Orłem za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą oraz zdobyła główną nagrodę za najlepszą drugoplanową rolę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Pod koniec swojego życia występowała w serialu Dom nad rozlewiskiem oraz w jego kilku kontynuacjach.

Na scenie Teatru Narodowego w Warszawie miała okazję występować w latach 1971–1974. W 2010 roku wcieliła się w postać Elżbiety Vogler w spektaklu Krystiana Lupy pt. Persona. Ciało Simone, zrealizowanym w Teatrze Dramatycznym w Warszawie.

25 marca 2014 roku Małgorzata Braunek została uhonorowana złotym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Na mocy postanowienia prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego z 22 kwietnia 2014 roku odznaczona została również Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne osiągnięcia w pracy artystycznej oraz społecznej, a także za jej znaczące zasługi na rzecz przemian demokratycznych w Polsce.

Życie prywatne

Małgorzata Braunek miała bogate życie osobiste, co odzwierciedla jej relacja z partnerami. Była trzykrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był aktor Janusz Guttner, a po nim związała się z reżyserem Andrzejem Żuławskim, z którym rozwiodła się w 1976 roku. Ostatnim małżonkiem był pisarz i buddysta Andrzej Krajewski, z którym pozostała aż do końca życia.

Warto zaznaczyć, że Małgorzata była matką utalentowanego reżysera Xawerego Żuławskiego oraz aktorki Oriny Krajewskiej, która przyszła na świat w 1987 roku. Jej wpływ na ich rozwój artystyczny był znaczący.

Pasją Małgorzaty było również buddyzm. Pełniła rolę zwierzchnika Związku Buddyjskiego Kanzeon i 25 stycznia 2011 roku otrzymała tytuł rōshiego od rōshiego Dennisa Genpo Merzela. Aktywnie angażowała się w działania na rzecz praw człowieka, szczególnie w kontekście sytuacji w Chińskiej Republice Ludowej, a także była wegetarianką i wspierała akcje ochrony praw zwierząt.

W 2007 roku Małgorzata, wspólnie z Mają Ostaszewską oraz Ksawerym Jasieńskim, wzięła udział w nagraniu adaptacji audio buddyjskich bajek zebranych przez Rafe Martina, które ukazały się w zbiorze „Głodna tygrysica” (wyd. Wydawnictwo Elay, 2006).

Niestety, życie tej znakomitej artystki zakończyło się 23 czerwca 2014 roku w Warszawie. Przyczyną jej śmierci był rak jajnika. W dniach 23−30 czerwca odbywały się buddyjskie ceremonie pogrzebowe, a jej ostatnia droga zakończyła się 5 lipca 2014 roku, kiedy to została pochowana w grobie matki na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 44a, grób 56). Choć pogrzeb miał charakter świecki, to 6 lipca 2014 roku odbyło się nabożeństwo żałobne w luterańskim kościele Świętej Trójcy.

Filmografia

Filmografia Małgorzaty Braunek obejmuje wiele ról, które z pewnością zapadły w pamięć widzów. Poniżej przedstawiamy jej dorobek filmowy, w którym można znaleźć zarówno produkcje z lat 60., jak i te nowsze. Każda z tych postaci miała swój wyjątkowy charakter i przyczyniła się do jej niezapomnianej kariery aktorskiej.

• 1967: Żywot Mateusza jako Anna,
• 1967: Wycieczka w nieznane jako dziewczyna Roberta,
• 1967: Skok jako Teresa,
• 1968: Wniebowstąpienie jako Raisa Wołkowa-Goldstein,
• 1968: Ruchome piaski jako Anka,
• 1969: Polowanie na muchy jako Irena, kochanka Włodka,
• 1970: Lokis: Rękopis profesora Wittembacha jako Julia Dowgiałło,
• 1971: Trzecia część nocy jako Helena, żona Michała – Marta,
• 1972: Diabeł jako narzeczona,
• 1973–1974: Potop jako Oleńka Billewiczówna,
• 1976: Wielki układ jako Marta Nowicka, żona Stefana,
• 1977: Wejście w nurt jako Małgorzata, przyjaciółka Anny,
• 1977: Lalka jako Izabela Łęcka,
• 1997: 13 posterunek jako zgwałcona kobieta (odc. 1),
• 2004: Tulipany jako Marianna,
• 2004: Glina jako malarka Tatiana Zubrzycka (odc. 7),
• 2004: Bulionerzy jako Marta Berger, matka Damiana (odc. 12),
• 2005: Pensjonat pod Różą jako Wiesława Pasternak,
• 2005: Pełną parą jako Bogusia Lamarti,
• 2007: Z Miłości jako Marta, matka Róży,
• 2007: Ekipa jako siostra przełożona szarytek z Międzyborka (odc. 12),
• 2009: Dom nad rozlewiskiem jako Barbara Jabłonowska, matka Małgorzaty,
• 2010: Miłość nad rozlewiskiem jako Barbara Jabłonowska, matka Małgorzaty,
• 2011: Życie nad rozlewiskiem jako Barbara Jabłonowska, matka Małgorzaty,
• 2012: Nad rozlewiskiem jako Barbara Jabłonowska, matka Małgorzaty,
• 2013–2014: Cisza nad rozlewiskiem jako Barbara Jabłonowska, matka Małgorzaty.

Każda z wymienionych ról przyczyniła się do bogatego dorobku Małgorzaty Braunek, której wkład w polskie kino pozostaje niezatarte.

---

Oceń: Małgorzata Braunek

---